Geschreven op 26 juni 2015.

De Weideman: Weiden zonder maaien?

26 juni 2015 Weiden zonder maaien?
Maaien in dienst van het weiden vinden we heel normaal. Na twee keer weiden een perceel maaien als het kan, dan heb je daarna weer fris gras en dat nemen de koeien veel beter op dan gras dat meerdere keren is beweid. Maar ja, we houden steeds meer koeien en de huiskavels groeien meestal niet mee. Maaien op je huiskavel zorgt er ook voor dat je minder beweidingsoppervlakte hebt. Als je 20 hectare huiskavel drieënhalf keer beweidt en drie keer maait heb je 70 ha beweidbare oppervlakte in een jaar. Stel nou eens dat je zeven tot acht keer kon weiden zonder maaien, dan had je 140 ha beweidbare oppervlakte! In buitenlands onderzoek werden koeien gebruikt om het maaieffect na te bootsen, door het gras kort of zeer kort af te laten grazen. De graskwaliteit werd er beter van en er bleef minder weiderest over. Op Dairy Campus is het vorig jaar beproefd met 6 tot 8 koeien per hectare in een omweidesysteem met 24 percelen. Conclusie was dat het toch niet helemaal zonder maaien kan. Dit jaar loopt de proef opnieuw, met als aanpassing dat er af en toe wordt gemaaid om bloeistengels en resten te verwijderen. Daarnaast is er een groep in een stripweidesysteem. Bij beide proeven is het de bedoeling af te grazen tot een stoppelhoogte onder de 5 cm en zo min mogelijk resten over te houden. Dat ziet er ongeveer als volgt uit:    Foto links: Dagelijks omweiden. Rechts: stripgrazen
Roterend standweiden met zo min mogelijk maaien is een andere mogelijke oplossing voor intensiever gebruik van de huiskavel. De proeven met kort afgrazen worden hiermee vergeleken. Standweiden vereist dat je het gras wel wat langer laat, om het aan de groei te houden. In onderstaande planning zie je dat de koeien in dit systeem over zes blokken roteren en dat er eens in de zoveel weken een perceel schoongemaaid wordt, zodat er voortdurend  5/6 van de oppervlakte in gebruik blijft voor weiden. Het is een robuust en eenvoudig systeem, waarbij de grasproductie wat lager zal liggen dan bij omweiden. Het onderzoek moet uitwijzen hoe het zit met de grasopbrengst en -benutting. Op de foto links zie je het beeld een maand geleden en rechts van afgelopen week:   Je ziet meteen dat in deze tijd van het jaar doorgeschoten gras en bossen een probleem vormen. In deze proeven is al rekening gehouden met bloten of schoonmaaien en verwijderen. In de praktijk is dat op dit moment ook mijn advies. Zie je veel bloeiend gras en bossen, maai het dan zo snel mogelijk schoon, want de groei is er toch al uit. Wellicht bieden de onderzochte systemen nieuwe kansen voor weiden met een hoge veebezetting op (te) krappe huiskavels. Fascinerend onderzoek waar ik veel van verwacht!
Tip: het gras heeft behoefte aan water en niet aan stikstof. Wees spaarzaam met kunstmest, want er is minder gegroeid en dus minder verbruikt en de mineralisatie in de bodem is nu hoog.  Mest uitrijden kan prima en daar heb je nog zes weken voor. Maak een schatting van de voorraad en bedenk op welke percelen je deze mest nog wilt benutten. Gebruik het op percelen met een maaibestemming, maximaal 20 ton per gift en geef het met een flinke bak water erbij (ideaal is 1 op 1) voor een vlotte benutting. Bodemtemperatuur, grasgroei en opbrengstcijfers
Bronnen: Amazing Grazing, Hogeschool VHL, CAH Vilentum, De Heus Voeders BV, Agrifirm Feed. Droogte remde de grasgroei en deze week zien we ook de voederwaarde van het gras terug lopen. Vooral door meer stengels in het gras daalt de VEM naar gemiddel 970 per kg drogestof. Het ruw eiwitgehalte blijft nog op peil met gemiddeld 207 g RE per kg drogestof. Het suikergehalte daalt en zorgt samen met de lagere VEM voor minder smakelijk gras. Met de voorspelde warme dagen van volgende week wordt het een uitdaging om de koeien goed aan het vreten te houden! De koeien hongerig de wei in sturen helpt, want dan vreten ze veel in korte tijd en kunnen ze eerder uit de zon. ’s Avonds nog een blokje weiden is dan een mooie aanvulling. Verder vlot omweiden, zodat ze steeds weer vers gras voor de bek hebben.
We spreken elkaar,

De Weideman wordt mogelijk gemaakt door ZuivelNL