Column De Weideman: Weidegras erin, stalvoer eruit
Zodra je de koeien in de wei hebt (dat lukt niet overal zo vlotjes dit voorjaar) is het zaak om ook je stalrantsoen erbij aan te passen want jullie kennen mijn opvatting: koeien staan niet in de wei om te lummelen en van het uitzicht te genieten. Die bekken moeten in het gras en vreten.
De beste trigger daarvoor: de lekkere trek. Wie niet hard genoeg werkt voor gras in de pens krijgt honger. Je moet daarvoor wel het lef hebben om die kilo’s uit het stalrantsoen te halen. Kost dat moeite? Misschien wordt je durf wat groter als ik meteen een hardnekkige fabel uit de wereld help: penssynchronisatie.
We hebben ons in het hoofd gehaald dat een gelijktijdig en stabiel aanbod van eiwit en energie in het rantsoen belangrijk is om de pensmicroben zo goed mogelijk te laten werken. Mooie theorie, maar uit onderzoek blijkt er geen steun voor.
Ik citeer een Wagenings-rapport uit 2008 dat alle proeven en literatuur op een rij heeft gezet: “op basis van in dit rapport beschreven proeven en in de literatuur beschreven studies is te concluderen dat het streven naar een zoveel mogelijk gelijktijdige opname van eiwitrijke voeders en energierijke voeders in de praktijk weinig of geen meerwaarde heeft voor het productieniveau of de stikstofbenutting van melkvee.” In onze vakmannen-taal: penssynchronisatie is gewoon flauwekul. De koe blijkt een overschot aan stikstof prima tijdelijk te kunnen bufferen. Wellicht werkt dat door recycling van ureum via het speeksel van de koe.
Kijk, dat maakt de discussie over weiden overdag en bijvoeding ’s nachts een stuk eenvoudiger. Koeien die overdag zo’n 11 kg vers gras opvreten (met veel eiwit) kun je prima ’s avonds nog 3 kg drogestof uit maïs voeren, zonder je zorgen te maken over een ‘onbalans’ tussen eiwit in de voeding overdag en ’s nachts.
De koe is een bufferdier. Ze blijkt prima in staat het graseiwit van het maaltje overdag te combineren met energierijke mais ’s avonds op stal. En ’s-nachts? Dan mag de voergang gewoon leeg zijn. Dat kost geen melk en dan hebben ze mooi de tijd om de voorraad in de pens te herkauwen en een lekkere trek te ontwikkelen om de volgende dag weer enthousiast het gras in gaan.
We spreken elkaar,
De Weideman wordt mogelijk gemaakt door ZuivelNL