De Weideman: Zelf de regie pakken om de voordelen van weiden in beeld te brengen
Jullie weten hoe ik erin zit: weiden is goedkoop gras oogsten en tegelijk je koeien voeren met het groene krachtvoer uit de wei. Daar kun je als melkveehouder goed geld mee verdienen. Maar aan een weidende boer valt weinig te verdienen. Naast wat draadjes en palen, af en toe een zakje graszaad en op zijn best een keer een kavelpad, hoef je er weinig in te investeren. Logisch dat toeleveranciers liever met innovatieve systemen komen om ammoniak af te vangen in de stal, of een enzym dat via het voer de vorming van methaan in de pens verlaagd. Begrijp me goed, er is niks mis mee en toeleveranciers die helpen om de doelen voor ammoniak en methaan te halen mogen daar wat aan verdienen.
Maar emissies omlaag brengen met vakmanschap is het allergoedkoopste. En eerlijk is eerlijk, met gras en weiden valt daar nog best wat winst te boeken. Maar andere partijen hebben er niet zoveel belang bij om te investeren in onderzoek dat aantoont dat koeien met gegraasd voorjaarsgras de minste methaan uitstoten. Of om de kwaliteit van vers gras en de opname van vers gegraasd gras beter in de Kringloopwijzer te krijgen. Dat zijn zaken waarvoor het verdienmodel bij de melkveehouder ligt. En dus is het logisch dat melkveehouders dit via collectieve potjes financieren.
Laat ik er meteen bij zeggen dat weidegang niet alleen belangrijk is voor de melkveehouder, maar ook voor alle partijen daar omheen. Weidende koeien zijn niet alleen de drager van het imago van de melkveehouderij, maar ook van zuivel als natuurlijk product. Dus voor de melkveehouderij van morgen en overmorgen is weidegang belangrijk, niet in het minst óók voor alle partijen rondom die melkveehouder!
En over weiden en niet weiden en het dierenwelzijn daarbij zijn heel genuanceerde rapporten geschreven. Maar vraag aan burgers wat ze belangrijk vinden om melkkoeien een goed leven te geven en ze zullen weidegang een heel prominente plek geven. Bij het begrip ‘dierwaardige veehouderij’ staat weidegang vast ook hoog op het lijstje.
Reden genoeg om het aandeel koeien in de wei met het bevorderen van goed vakmanschap op peil te houden. Als dat aandeel afzakt, gaat de politiek weer moties aannemen om weiden met regeltjes af te dwingen. En regels zitten het vakmanschap vaak juist in de weg. We hebben er al teveel van.
Daarom sluit ik deze column af met een oproep. We hebben innovaties nodig om aan alle doelen op het gebied van mest, broeikasgassen, stikstof, dierwaardige veehouderij en biodiversiteit te voldoen. Maar zorg er wel voor dat die innovaties versterkend uitpakken voor weidegang! Voor innovaties die de voordelen van gras en weiden inzichtelijk en meetbaar maken zal de sector zelf de regie moeten pakken en houden. Daar kunnen we alle partijen om de melkveehouderij op aanspreken, maar we zullen zelf het stuur in handen moeten nemen.
We spreken elkaar,
