Geschreven op 31 juli 2015.

De Weideman: Over smaak valt wel te twisten...

31 juli 2015 Over smaak valt wel te twisten...
Wat proeft de koe? Konden we zelf het gras maar voorproeven, dan zouden we haar stukken beter begrijpen. We moeten het maar doen met wat we zien. Als boer weet je dat je koeien in de ene wei meer tevreden zijn dan in de andere. En is het gras nat, dan zeuren ze meer. Wat dat betreft had het droge voorjaar zijn voordelen; het gras was tot op de grond smakelijk en werd zonder morren kort afgegraasd. Over smaak van gras valt veel te twisten; er is onder specialisten heel wat af gebakkeleid en er zijn dikke rapporten over geschreven. Nu het seizoen wat verder gevorderd is, staat de smaak van het gras meer onder druk, zoveel is wel zeker. Het is in een week tijd- van droog naar nat gegaan. Mestflatten spelen een (negatieve) rol. Of de koeien meer of minder gras opnemen hangt af van zaken als bijvoeding, aantal uren weiden, grasaanbod, weiderest en voederwaarde. Maar smaak speelt hierbij ook een grote rol. En die smaak ontstaat uit een mix van factoren. Smaakmakers zijn klaver, natrium en suiker. Die moeten het opnemen tegen smaakbedervers als mest, kroonroest, stinkende zode, kalium en bossen. Waar het mee begint is schoon aanbieden: koeien eten ook graag van een schoon bord, heb ik vaker betoogd. Weideresten van de vorige keer zijn geen aanbod voor de volgende snede. Uitgereden mest en bossen vormen een vies bord en bederven de eetlust. Daarnaast is het prettig vreten in jong gras: hoe jonger hoe lekkerder. Zelfs kweekgras wordt in een jong stadium goed gevreten. Maar inscharen in kort gras staat op gespannen voet met de grasproductie, want hoe meer bladmassa, hoe sneller het gras groeit. Het is dus een afweging tussen kwaliteit en grasproductie. Naar het eind van de zomer en herfst is het advies om bij omweiden wat lichter in te scharen, dus al bij 1500 kg ds. Internationaal houden grasspecialisten het op het driebladstadium als het ideale moment voor inscharen. Na het derde blad komt er uiteraard wel een nieuw blad (jong en fruitig), maar het onderste blad begint af te sterven. Daarmee neemt de verteerbaarheid af en wordt de smakelijkheid snel minder. Zie het plaatje van gras in de drie groeistadia.
Uit diverse proeven blijkt verder dat rassen of grassoorten wel verschillen in verteerbaarheid, maar het stadium van inscharen (zwaar of licht) en wel of niet doorschieten hebben beide een veel grotere betekenis. Veel suiker of ruim natrium in gras zijn beide goed voor de smaak. In de tabel zie je het effect van een zoutbemesting. Het slaagt goed om het natriumgehalte te verhogen. Het effect op grasopname is positief, maar niet heel groot.
Maar…de basis blijft het belangrijkste; een mooie jonge, verse snede gras. Om dat voor elkaar te krijgen moet je goed plannen, tijdig maaien en vlot omweiden op niet te grote percelen, of zonodig een draadje gebruiken.  Jullie kennen mijn riedeltje onderhand wel. De komende tijd ondervind je in de praktijk wat smaakverschil doet in de beweiding. Het gras gaat weer groeien en dat is gunstig, maar in de nazomer en herfst is de smaak af en toe toch minder. De koeien nemen dan minder op en dat zie je terug in melkgiften en gehalten. Ook met een koe valt dus over smaak te twisten!
Tip: Dunne mestflatten wordt het beeld voor de komende tijd. Vocht en een warme bodem met hoge mineralisatie zorgen voor flinke grasgroei met slap waterig gras en een hoger eiwitgehalte als gevolg. De koeien krijgen dunnere mest en het ureumgehalte in de melk gaat omhoog. Het is verstandig de bijvoeding daarop aan te passen naar  minder eiwit en iets meer energie.
-- Geen gegevens beschikbaar Bronnen: Amazing Grazing, Hogeschool VHL, CAH Vilentum, De Heus Voeders BV, Agrifirm Feed, VIC Zegveld Vlakke cijfers vergeleken bij vorige week. De groei blijft ongeveer op hetzelfde niveau en hetzelfde geldt voor de gehaltes. Het VEM-gehalte komt gemiddeld op 960 VEM en het Ruw Eiwitgehalte is met 200 gram gelijk aan dat van vorige week. Ook het suikergehalte bleef stabiel, op 110 gram. De verwachting is dat het gras de komende week in de versnelling gaat en dat dan ook het Ruw Eiwitgehalte gaat stijgen.
We spreken elkaar,

De Weideman wordt mogelijk gemaakt door ZuivelNL