De Weideman: Benutting versus opname
15 juli 2016
|
 |
Tip: Koeien eten graag van een schoon bord. Rij liever geen mest uit op percelen bestemd voor weiden en percelen met veel bossen kun je beter een keer uitmaaien. Voor het grasaanbod geldt: hoe jonger hoe lekkerder. Tip: Suiker is een smaakmaker in gras, maar natrium ook. Een lichte natriumbemesting helpt het gehalte in gras omhoog en liet in proeven een klein positief effect zien op de opname, zoals je ziet in onderstaande tabel. Let daarbij wel op of het bij bodemtoestand en bemestingsadvies past.  |
|
| Twee veehouders die beide hetzelfde weidesysteem toepassen en de koeien hetzelfde aantal uren laten grazen, kunnen toch behoorlijke verschillen hebben in de grashoeveelheid die de koeien dan opnemen. Waar ligt dat nou aan? Smaakverschil kan een factor zijn. Smaakmakers zijn klaver in je gras, natriumgehalte en suiker. Aan de andere kant heb je smaakbedervers als mest, stinkende zode, doorschietend gras, bossen en kroonroest. Behalve die smaakfactoren is er de samenstelling van de graszode. Hoe meer goede grassen, hoe smakelijker en beter verteerbaar de verse hap voor de koeien zal zijn. Al die factoren spelen mee en toch is er dan nog één, die het meest bepalend is voor de opname. En dat is hoe ruim het grasaanbod is. Dus: hoeveel staat er bij inscharen en hoeveel weiderest accepteer je. Wil je veel vers gras in de koe dan moet je ze een ruime hap gras aanbieden. Met dezelfde moeite krijgen de koeien dan elke keer een grotere hap binnen. Nadeel: je houdt ook veel weiderest over en dat is geen fijn grasaanbod voor de volgende snede. Onderstaande grafiek laat uit onderzoek zien wat hier het dilemma is. |
|
 Geef je de koeien voortdurend een ruim grasaanbod dan zit je rechtsboven in de grafiek. Bijvoorbeeld met roterend standweiden, of heel ruim omweiden. Je ziet meteen dat de grasbenutting daarbij flink minder is. Dat wordt veroorzaakt door een hoger aandeel weideresten. Vooral als je een ruime huiskavel hebt, kun je kiezen voor die hoge opname en een wat lagere benutting. Je slaagt er dan vaker in om na één of twee keer weiden die weiderest te laten uitgroeien en in te kuilen. Wil je een hogere benutting van je gras dan zit je meer links in de grafiek. Je laat de koeien het gras korter afvreten, bijvoorbeeld met omweiden of stripweiden. De opname per uur en per dag zal wat lager zijn, maar het gras wordt goed schoon opgevreten. Er blijft minder weiderest over en de koeien eten een volgende keer van een ‘schoon bord’, zonder tussendoor maaien. Als je krap in je huiskavel zit en meerdere keren na elkaar moet weiden op een perceel, kom je eigenlijk vanzelf bij die gewoonte uit. Zo zie je maar weer dat weidegang heel vaak gepaard gaat met uitgekiende en bedrijfseigen keuzes. Je kunt niet beide hebben: de hoogste opname en de hoogste benutting. Veel veehouders zitten ergens in het midden bij het omcirkelde gedeelte. Het is gewoon handig om bewust te kiezen wat je wilt nastreven en wat het beste bij je situatie en je systeem past. Wees je van die keuze bewust en pas het consequent toe door jezelf en je koeien er aan te wennen. |
|
 Heel kort af laten grazen (links) is goed voor je grasbenutting. Een ruim aanbod en meer rest accepteren, leidt juist tot hogere grasopnames. Je kunt niet beide hebben. Wat kies je? |
|
 Bronnen:Amazing Grazing, De Heus Voeders BV, Agrifirm Feed, VIC Zegveld, CAH Vilentum en van Hall Larenstein. -- geen gegevens beschikbaar * exclusief stoppel van 5,5 cm De bodemtemperatuur zit inmiddels overal boven de 18 oC. Met voldoende vocht en voeding zou het gras flink kunnen groeien. In sommige regio’s is dat maar matig het geval. In het langere maaigras valt de groei tegen en is het eiwitgehalte in het gras laag. Ik wijt dat aan de extreme regenval, waardoor er te weinig stikstof aanwezig is voor de plant. Een rantsoen met overwegend weidegras is voor koeien die wat verder in de lactatie zijn geen probleem. Krijgen ze veel snijmaïs, dan is het opletten voor eiwittekorten. De voederwaarde van het weidegras blijft met gemiddeld 978 VEM goed op peil. Daar waar het gras wat langer is, bevat het ook meer suikers, wat de smaak van het gras en daarmee de opname ten goede komt. |
|
| We spreken elkaar, | |
 |
|
De Weideman wordt mogelijk gemaakt door ZuivelNL